مولتی کوکر
فروش مولتی کوکرها در چند سال اخیر به طرز چشمگیری افزایش یافته است. این افزایش بخشی از آن به دلیل محبوبیت بی‌پایان دستگاه‌های پخت و پز سریع و همچنین پیشرفت صنعت تجهیزات خانگی است. در سال 2020، مولتی کوکرها بهبود های بیشتری در زمینه قابلیت‌هایشان داشتند، از جمله امکان سرخ کردن غذا بدون استفاده از روغن. این امکان به شما این امکان را می‌دهد که تمام شام خانواده خود را در چند دقیقه سرخ و آماده کنید. مولتی کوکرها در واقع دستگاه‌های چندمنظوره هستند که توانایی انجام هر کاری از بخارپزی تا تهیه‌ی ماست را دارند.
بطور کلی، مولتی کوکر (Multi-Cooker) یک دستگاه است که در انواع آشپزخانه قرار می‌گیرد و می‌تواند زمان و تلاش شما برای پختن غذا را نسبت به استفاده از فر یا اجاق گاز کاهش دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخی از مدل‌های این دستگاه اصولاً آهسته‌پز هستند، در حالیکه برخی دیگر مانند مدل‌های زودپز سریع‌تر همراه با ویژگی‌های دیگر از جمله بخارپزی و پخت برنج هستند. در این راهنما، می‌خواهیم شما را با انواع مولتی کوکر و ویژگی‌های اصلی آنها آشنا کنیم تا بهترین مولتی کوکر را با در نظر گرفتن نیازهای خود انتخاب کنید.
راهنمای شناسایی بهترین مولتی کوکر
برای تشخیص دقیق‌تر انواع بهترین مولتی کوکرها در بازار لوازم خانگی، باید به فاکتور‌های مختلف توجه کنید. از این جمله مدل‌هایی که دارای قابلیت پخت زیر فشار هستند که عملکرد آنها در پخت حبوبات یا گوشت‌های گاو و گوسفند را بررسی کنید. همچنین برای مدل‌های بدون فشار، ممکن است بخار پز کردن سبزیجات مانند کلم بروکلی و هویج در نظر گرفته شود.
عموماً تمامی مولتی کوکرها امکان پخت آرام را دارند که در این حالت، حبوبات مثل نخود یا لوبیا نیاز به زمانی حدوداً ۷ ساعت برای پخت کامل دارند. همچنین پخت گوشت گاو در حالت آرام باید حدود ۵ ساعت طول بکشد و نتیجه عالی داشته باشد. علاوه بر موارد مربوط به پخت هر نوع غذا، ویژگی‌های رابط کاربری نیز باید مورد توجه قرار گیرد که شامل وضوح دکمه‌های لمسی، سهولت برنامه‌ریزی و پایداری دستگاه است. در این مسیر، باید ذکر شود که با توجه به این نکات، در ادامه انواع مختلفی از مولتی کوکرها را معرفی خواهیم کرد.
معرفی انواع مولتی کوکر
در کل، در بازار، دو نوع مولتی کوکر وجود دارد که بر اساس اینکه آیا دستگاه قابلیت پخت غذا زیر فشار را دارد یا نه، دسته‌بندی می‌شوند:
- مولتی کوکر دارای قابلیت پخت زیر فشار (Multi-Cooker With a Pressure Cooker)
- مولتی کوکر بدون قابلیت پخت زیر فشار (Multi-Cooker Without a Pressure Cooker)
مولتی کوکر با قابلیت پخت با فشار
با استفاده از دستگاه‌های این نوع، می‌توانید به راحتی غذای خود را با کمترین دخالت دست و در کوتاه‌ترین زمان ممکن آماده کنید. این انواع مولتی کوکرها برای افزایش سرعت در پخت و پز انواع غذاها از جمله گوشت، مرغ و برنج استفاده می‌شوند. همچنین، در اکثر مدل‌ها قابلیت پخت سریع و به روش بخارپزی برای سبزیجات وجود دارد. بر اساس آزمایشات انجام شده روی این دستگاه‌ها، همه مدل‌های آنها از برندها قابلیت پخت غذا با سرعت بیشتری نسبت به فر و اجاق گاز را دارند و تنها متفاوتی در زمان دستیابی به فشار مورد نیاز و آزادسازی آن وجود دارد.
علاوه بر این، مولتی کوکرها قابلیت آرامپزی، تفت دادن و گرم نگه‌داشتن غذا را دارند، همانطور که در ابتدای متن اشاره شده است. بنابراین، با خرید این دستگاه می‌توانید فضای بیشتری را در آشپزخانه خود به دست آورید. برخی از مدل‌ها همچنین قابلیت تهیه ماست، و یا عملیاتی مانند سرخ کردن بدون روغن، ترد کردن، آب‌گیری و خشک کردن میوه‌ها را دارا هستند، به ویژه در دستگاه‌هایی که در رده لوازم خانگی جدیدتر و پرقیمت قرار دارند.
بهترین دستگاه آرام پز مولتی کوکر بدون فشار
در واقع، مولتی کوکر با قابلیت آرام پز بدون فشار، دستگاهی است که امکان آشپزی انواع غذاها از جمله پخت برنج، بخارپزی، پخت و نگهداری گرم را فراهم می‌کند. بعضی مدل‌ها حتی امکان تهیه و آماده‌سازی مواد مختلف مانند ماست را نیز دارند. با استفاده از این نوع مولتی کوکر، شما نیازی به پیش‌گرم کردن دستگاه ندارید، مگر اینکه برای بخارپزی استفاده کنید. ارزش آرام پزی این دستگاه به خوبی مشخص است، به عنوان مثال برای پخت گوشت گاو تا حدود ۵ ساعت زمان می‌برد.
۴ نکته اساسی که باید قبل از خرید بهترین مولتی کوکر به آنها توجه کنید
مولتی کوکرها در بازار با قیمت‌ها و ویژگی‌های گوناگون آشنا هستند، بنابراین باید پیش از خرید به این موضوع فکر کنید که دقیقاً چه نیازهایی دارید و با چه هدفی قصد تهیه این دستگاه را دارید. برای این منظور، ذکر ۴ نکته مهم زیر می‌تواند به شما کمک زیادی کند تا دستگاه مناسبی را برای خرید انتخاب کنید.
توجه به نوع قابلمه در دستگاه
بیشتر مولتی کوکرهای موجود در بازار لوازم خانگی دارای یک قابلمه قابل جداشدن با روکش تفلون یا سرامیک برای تمیز کردن آسان‌تر هستند. اکثر مدل‌های دارای قابلمه استیل ضدزنگ هستند و برای پخت زنده از آنها استفاده می‌شود. شکل قابلمه‌ها غالبا گرد است که کمک می‌کند تا غذا به‌طور یکنواخت پخته شود و راحت‌تر می‌توان به‌کاربر آنها را تمیز کرد.
توجه به نوع درب دستگاه
در مولتی کوکرهای با فشار، درب غیر شفاف در زمان پخت قفل می‌شود که مانع از دسترسی به غذا می‌شود. بهتر است پیش از باز کردن درب، فشار را تخلیه کرده و سپس آن را باز کنید. در مقابل، مولتی کوکرهای بدون فشار معمولا دارای درب شیشه‌ای هستند که به زیبایی دستگاه کمک می‌کند و بدون نیاز به فشار زیاد عمل می‌کنند و به دستگاه صدمه‌ای وارد نمی‌کند.
ظرفیت بهترین دستگاه مولتی کوکر
معمولاً ظرفیت مختلف دستگاه‌های مولتی کوکر بین ۴ تا ۸ لیتر متغیر است. بیشتر دستگاه‌های موجود در بازار از ظرفیت ۶ لیتری برخوردارند که یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها است. حین استفاده از مولتی کوکر، حواستان باشد که قابلمه را به طور کامل پر نکنید. به‌عنوان مثال، در مدل‌هایی با قابلیت طبخ فشاری، بهتر است قابلمه را بیشتر از دو سوم ظرفیت آن پر نکنید. چراکه برای پختن با فشار، مکان کافی لازم است. همچنین باید به‌خاطر داشت که بعضی از مواد غذایی مانند لوبیا و برنج پس از پخت گسترده می‌شوند. بنابراین باید فضای کافی برای افزایش حجم مواد غذایی درنظر گرفته شود. این قانون هم برای غذاهایی که ممکن است حجمشان افزایش یابد (مثل بلغور، جو و نخود خرد شده) صدق می‌کند.
ویژگی‌های دستگاه
تولیدکنندگان به‌صورت منظم ویژگی‌های جدیدی را به دستگاه اضافه می‌کنند که گاهی اوقات تنها هزینه اضافی بودند. با این‌حال، امکاناتی وجود دارد که از محیط پخت‌پزی بهتری برخوردار می‌کنند. به‌عنوان مثال، علاوه‌بر انواع مختلف پخت‌پز، سیستم‌های هشدار، گرمایش و پختن با تاخیر نیز وجود دارد. بنابراین در این قسمت، چند نمونه از ویژگی‌های ضروری در دستگاه‌های مولتی کوکر ذکر شده است:
- سرخ‌کردن بدون روغن: فروش سرخ‌کن‌های هوا یا بدون روغن در چند سال اخیر افزایش یافته است. برندهایی مثل نینجا، امکانات متنوعی برای سرخ کردن و ترد کردن هوایی ارائه کرده‌اند. این امکان شامل استفاده از فناوری هوای گرم در داخل قابلمه برای سرخ کردن مواد غذایی مختلف مانند سیب‌زمینی، که در نتیجه آن، غذاها از هر دو جهت سرخ و خوشمزه می‌شوند. مثلاً، می‌توان با استفاده از مولتی کوکر، یک مرغ کامل را به راحتی و به خوبی پزید و پوست آن را نیز ترد کرد.
- کنسرو کردن غذا: برخی از مولتی کوکرهای جدید، علاوه بر طبخ با فشار، قابلیت کنسرو کردن نیز دارند. در این حالت، حتما باید دستورالعمل‌های کنسرو کردن مواد غذایی با این دستگاه‌ها توسط مراجع ذی‌صلاح برای ایمنی غذایی آزمایش شود. چرا که فرآیند کنسرو کردن باید با دقت و صحیح انجام شود تا به بوتولیسم، که اگرچه نادر است اما بسیار خطرناک می‌تواند باشد، جلوگیری شود.
- خشک کردن و آب‌گیری از موادغذایی: حذف رطوبت از میوه‌ها، سبزیجات و گوشت‌ها (تولید اسلایس خشک)، می‌تواند انواع میان‌وعده‌های خوشمزه را فراهم کند. برخی از مدل‌های مولتی کوکر شامل امکان آب‌گیری هم هستند. اما این فرآیند زمان‌بر است و بسته به نوع ماده‌ی غذایی، ممکن است ۶ تا ۸ ساعت برای میوه‌ها و سبزیجات و ۵ تا ۷ ساعت برای گوشت زمان نیاز باشد. توجه داشته باشید که نمی‌توان حجم زیادی از موادغذایی را به دفعات خشک کرد و بهتر است این فرآیند مرحله به مرحله انجام شود.
آیا مولتی کوکر خواص موادغذایی را از بین می‌برد؟
باید بدانید که تأثیر روش‌های پخت بر کیفیت مواد غذایی بسیار حائز اهمیت است. گاهی اوقات، بعضی مواد مغذی که حساس به حرارت هستند، در اثر پخت از بین می‌روند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که از روش‌های بخارپزی یا پخت تحت فشار برای آماده‌سازی غذاهای خود استفاده کنید. از طرف دیگر، باید به این نکته توجه داشته باشید که برای استناد به ادعاهای مختلف، باید به دلایل و شواهد علمی توجه کنید. به عنوان مثال، ادعا شده است که سرعت بالای پخت در مولتی کوکرها باید مورد نگرانی و تردید شما قرار نگیرد، زیرا:
- یک مطالعه انجام شده در سال ۱۹۹۵ نشان داد که پخت تحت فشار بهترین روش برای حفظ مواد مغذی است و غذاهایی که به این روش پخته شده‌اند، مواد مغذی بیشتری نسبت به سایر روش‌های پخت دارند.
- تحقیقات نشان داده است که کلم بروکلی که با استفاده از فشار پخته می‌شود، ۹۰ درصد ویتامین C خود را حفظ می‌کند. در مقایسه با بخارپزی کردن که ۷۸ درصد و واجشاندن که ۶۶ درصد این ویتامین را حفظ می‌کنند.
- پژوهش‌ها نشان داده‌اند که جوشاندن و بخارپز کردن حبوبات باعث کاهش آنتی‌اکسیدان‌ها در آن می‌شود، در حالی که استفاده از فشار بالا میزان بیشتری از این آنتی‌اکسیدان‌ها را حفظ می‌کند.
- بر اساس مقایسه‌ای که انجام شده است، غذاهایی که تحت فشار پخته می‌شوند، به نظر می‌رسد راحت‌تر هضم می‌شوند نسبت به غذاهای پخته شده در مایکروویو. بنابراین، ممکن است استفاده از مولتی کوکر به معنای حفظ مواد مغذی بیشتری در غذا باشد.
- بسیاری از تخصص‌های تغذیه استفاده از مولتی کوکرها را توصیه می‌کنند. به عنوان مثال، دکتر اندرو ویل، پزشک متخصص تغذیه و خالق رژیم غذایی ضد التهابی، اظهار کرده است که استفاده از این دستگاه‌ها بخطر نبوده و ممکن است بهترین روش برای حفظ مواد مغذی غذا نسبت به دیگر روش‌های پخت و پز باشد.
تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از افراد معتقدند پخت تحت فشار با استفاده از مولتی کوکر بهترین روش برای پختن غذاها است. این اعتقاد به دلیل این است که در این روش، آب و مواد مغذی در غذا حبس نمی‌شوند، که در روش‌های دیگر پخت و پز رخ می‌دهد. همچنین، زمان پخت نیز بسیار کمتر است، که این بدان معنی است که فرصت کمتری برای از دست دادن مواد مغذی وجود دارد. از سوی دیگر، دمای پایین نیز به معنای کمتر شدن تغییرات در ساختار مواد مغذی است.
